Soms heb je in het Nederlands woorden die veel op elkaar lijken, maar qua betekenis toch van elkaar verschillen. Een voorbeeld hiervan zijn de bijvoeglijke naamwoorden talrijk en talloos. Beide geven aan dat er veel van iets is, maar er is zeker een verschil. Kijk eens naar de volgende zinnen:
- De bibliotheek heeft talrijke boeken over dieren
- De bibliotheek heeft talloze boeken over dieren
Blijkbaar heeft de bibliotheek heel veel boeken over dieren. Toch gaat het in de tweede zin in totaal over meer boeken dan in de eerste.
Aanbieding van De Schrijfdokter – Clickable e-book met eenvoudige uitleg over de 150 meest voorkomende taalproblemen in het Nederlands
Talrijk
Er zijn twee betekenissen van talrijk. Ten eerste staat het voor “veel” in die zin dat het gaat om een groot aantal dingen. Je kunt bijvoorbeeld zeggen dat een land rijk is aan bossen als een groot deel van dat land vol staat met bomen. Daarnaast kun je talrijk ook gebruiken als een groep bestaat uit veel verschillende onderdelen. Denk aan een talrijke klas, oftewel een klas met heel veel leerlingen. Deze beide betekenissen zijn vrij letterlijk.
Talloos
Talloos wordt vaak juist niet in letterlijke maar in figuurlijke zin gebruikt. Het achtervoegsel -loos betekent “zonder”. Het woord betekent letterlijk dus dat er “geen tal” is. Dit zie je bijvoorbeeld bij woorden als kinderloos, ademloos, tijdloos. Daarbij is juist geen sprake van kinderen, adem of tijd. Bij talloos is in de betekenis echter een andere interpretatie ontstaan: “geen tal” is hetzelfde geworden als “niet te tellen”. Talloze boeken zijn dus zoveel boeken dat je ze niet kunt tellen. Door die figuurlijke betekenis zijn talloze boeken in totaal meer boeken dan talrijke boeken.
De Schrijfdokter hanteert altijd de regels, richtlijnen en adviezen van het Genootschap Onze Taal in Den Haag. Deze organisatie is leidend als het gaat om de Nederlandse taal.
