Wat is het meervoud van Latijnse woorden? Wie Latijnse les heeft gehad, kent vast nog die rijtjes die je uit je hoofd moest leren. Een aantal van die rijtjes hadden betrekking op de meervoudsvormen van woorden. Ondanks dat het Latijn een taal is die niet actief meer wordt geschreven, kan die kennis nog wel van pas komen, namelijk bij het vervoegen van de leenwoorden uit het Latijn in het Nederlands. Grof gezien zijn er twee hoofdcategorieën.
Aanbieding van De Schrijfdokter – Clickable e-book met eenvoudige uitleg over de 150 meest voorkomende taalproblemen in het Nederlands
Woorden op -um
Veel Latijnse woorden eindigen in het enkelvoud op -um. Deze woorden hebben op hun beurt vaak twee verschillende meervoudsvormen die kunnen worden gebruikt. De Latijnse meervoudsvorm eindigt op -a – aquarium wordt aquaria – maar de vernederlandste vervoeging aquariums is ook gewoon correct. Denk ook aan:
- Hij was de eigenaar van een groot aantal winkelcentra/winkelcentrums.
- Er zijn verschillende gymnasia/gymnasiums in het land gesloten de laatste jaren.
- Wie weet hoeveel andere universa/universums er nog zijn buiten het onze.
Wat in dit geval wel belangrijk is om te onthouden, is dat het meervoud soms per vorm een andere betekenis kan hebben. Denk bijvoorbeeld aan het verschil tussen het woord voor informatiedragers, media, en het gebruik van mediums voor mensen die paranormaal begaafd zijn. Beide zijn een meervoudsvorm van medium.
Meervoud Latijnse woorden op -us
De meervoudsvormen van woorden op -us zijn niet altijd even makkelijk te bedenken. Dit komt omdat er meerdere mogelijkheden zijn. De meeste Latijnse woorden op -us krijgen in het Nederlands -ussen. Bijvoorbeeld: cactus wordt cactussen en octopus wordt octopussen. Daarnaast heb je de woorden op -us die slaan op personen. Die eindigen in het meervoud op -ici. Denk hierbij aan politici, technici en medici.
Tot zover is het nog vrij overzichtelijk, maar helaas zijn er andere gevallen die niet binnen deze regels vallen. Hieronder een aantal voorbeelden:
- casus blijft casus
- corpus wordt corpora
- cyclus wordt cycli
- genius wordt geniën of genii
- opus wordt opera
Een voordeel hierbij is dat een meervoudsvorm op -ussen van deze woorden inmiddels ook redelijk is ingeburgerd.
Heb je vaker een taalvraag? Stel deze dan gerust aan ons. Wil je graag een scherpe offerte van ons ontvangen? Gebruik dan dit offerteformulier. De Schrijfdokter houdt zich aan de regels van het Genootschap Onze Taal in Den Haag.
