Kijk eens naar de volgende opties: Dat boek is het mooist óf Dat boek is het mooiste. Wat is het nou? Moet je nou wel of geen –e toevoegen in dit geval? Beide opties zijn hier mogelijk.
Functie van het woord
Het is voornamelijk afhankelijk van de functie die het bijvoeglijk naamwoord heeft. Aan de ene kant kun je het ‘predicatief’ gebruiken. Dat houdt in dat het zelfstandig naamwoord waar iets over wordt gezegd niet direct achter het bijvoeglijk naamwoord staat. In dat geval gebruik je geen -e. Zeg je Dat is het mooiste boek, dan hebben we het over ‘attributief’ en voeg je altijd een -e toe. Je hebt ook nog een bijwoordelijke functie. Ook daaraan wordt geen -e toegevoegd. Dit gaat om zinnen als Hij liep het snelst, waarin het bijvoeglijk naamwoord iets zegt over het werkwoord.
In het voorbeeld uit de eerste alinea zou je mooiste beide functies kunnen toedichten. Je kunt het zo zien dat mooist niet vóór boek staat en daarom geen -e krijgt. Je zou het ook kunnen bekijken alsof de zin eigenlijk Dat boek is het mooiste boek is. Dan is mooiste attributief gebruikt en krijg je wel een -e. Het is maar hoe je het bekijkt. Zie de volgende voorbeelden:
- Haar weerstand is het slechtst.
- Haar weerstand is de slechtste.
- Nina houdt het meest van sperziebonen.
- Welke van deze films kijk jij het liefst?
Aanbieding van De Schrijfdokter – Clickable e-book met eenvoudige uitleg over de 150 meest voorkomende taalproblemen in het Nederlands