Er is een wezenlijk verschil tussen beide varianten. Voor het verkrijgen van meer informatie over de regels wat betreft danken of wijten, kijk eens naar de volgende zinnen:
-
- Zijn goede punt voor wiskunde is te danken aan de bijles.
- Zijn goede punt voor wiskunde is te wijten aan de bijles.
Wat is in dit geval de goede formulering? Gebruik je danken aan of wijten aan? Beide varianten kunnen in principe door elkaar worden gebruikt. Toch zullen de meeste mensen hier de voorkeur geven aan de eerste optie. Dit heeft te maken met de context van de zin. Bij een zin in een neutrale of positieve context zal men danken aan kiezen.
-
-
- Na het uitpakken van het boek wist Kees dat hij dit cadeau aan zijn oma te danken had.
- Dames 1 had de overwinning aan hun keeper te danken.
-
Heeft de zin inhoudelijk gezien een negatieve toon, dan gaat de voorkeur uit naar wijten aan. In dat geval wordt vaak aangegeven waar de schuld ligt.
-
-
- Mijn vriend zijn gebroken arm viel te wijten aan de ijzel op de weg.
- Vera wijt haar vermoeidheid aan de werkdruk in het onderwijs.
-
Toch kun je danken aan ook gebruiken in negatieve zinnen. Doe je dat, dan krijgt de zin wel een ironische ondertoon. Kijk maar naar het verschil tussen de volgende zinnen:
-
-
- Zijn geruïneerde maatpak viel te wijten aan een fout van de stomerij.
- Je hebt je geruïneerde maatpak zeker te danken aan die gast van de stomerij!
-
Maar wat nou als je helemaal geen positieve of negatieve bijklank wil? Dan is er nog een derde optie: toeschrijven aan. Je kunt bijvoorbeeld het ruïneren van het maatpak toeschrijven aan de fout van de stomerij en dan geef je geen oordeel over hoe je daarover denkt.
Voor vragen over dit soort kwesties mag je altijd contact opnemen met De Schrijfdokter. Ook voor het opvragen van een scherpe offerte kun je ons benaderen. De Schrijfdokter hanteert altijd de adviezen en regels van het Genootschap Onze Taal in Den Haag.
Aanbieding van De Schrijfdokter – Clickable e-book met eenvoudige uitleg over de 150 meest voorkomende taalproblemen in het Nederlands
